علائمی که باید قبل از سکته قلبی بدانید تا از وقوع سکته قلبی پیشگیری کنید

سکته قلبی ممکن است در هر شرایط و در هر سنی اتفاق افتد. پس بهتر است قبل از هر چیزی علائم این شرایط خطرناک را بدانید تا زودتر متوجه شرایط خود شوید.

سکته قلبی چیست؟

حمله قلبی که به آن سکته قلبی نیز گفته می‌شود، هنگامی رخ می‌دهد که بخشی از عضله قلب خون کافی دریافت نکند. هرچه مدت زمان بیشتری بدون درمان برای بازگرداندن جریان خون بگذرد، آسیب بیشتری به عضله قلب وارد می‌شود. بیماری عروق کرونر (CAD) دلیل اصلی حمله قلبی است. علت دیگری که کمتر شایع است، اسپاسم شدید یا انقباض ناگهانی عروق کرونر است که می‌تواند جریان خون در عضله قلب را متوقف کند.

علائم سکته قلبی چیست؟

علائم عمده حمله قلبی عبارت است از:

1- احساس درد یا ناراحتی در قفسه سینه ،بیشتر حملات قلبی شامل احساس ناراحتی در مرکز یا سمت چپ قفسه سینه است که بیش از چند دقیقه طول می‌کشد یا به طور مداوم از بین می‌رود و دوباره برمی‌گردد. این حس‌های ناراحتی می‌تواند مانند احساس سنگینی ناراحت‌کننده، احساس فشار، احساس سیری و یا درد باشد. البته دلایل غیر قلبی درد در سمت چپ قفسه سینه نیز وجود دارد.

2- ممکن است احساس ضعف، سبکی سر یا ضعف داشته باشید.

3- ممکن است دچار عرق سرد شوید.

4- احساس درد یا ناراحتی در فک، گردن یا پشت.

5- احساس درد یا ناراحتی در یک یا هر دو بازو یا شانه ها.

6- تنگی نفس. تنگی نفس اغلب همراه با احساس ناراحتی در قفسه سینه است. ولی گاهاً تنگی نفس ممکن است قبل از احساس ناراحتی در قفسه سینه نیز رخ دهد.

علائم دیگر سکته قلبی می‌تواند شامل خستگی غیرمعمول یا غیر قابل توضیح و حالت تهوع یا استفراغ باشد. زنان به احتمال زیاد بیشتر این علائم دیگر را تجربه می‌کنند. بهتر است درباره زنان و بیماری های قلبی بیشتر بیاموزید. در ادامه به بیان بیشتر این موارد پرداخته شده است.

ناراحتی قفسه سینه

ناراحتی قفسه سینه یا همان درد جناغ سینه یکی از رایج ترین نشانه های خطر حمله قلبی است. اگر شریان مسدود شده یا سکته قلبی داشته باشید، ممکن است در قفسه سینه خود احساس درد، گرفتگی یا فشار داشته باشید.

هرکسی کلمه متفاوتی برای بیان این احساس دارد. بعضی از افراد می‌گویند مثل این است كه فیلی روی آنها نشسته است. بعضی دیگر می‌گویند احساسی مثل گر گرفتن (سوختن) دارند. این احساس معمولا بیش از چند دقیقه طول می‌کشد. این مساله ممکن است هنگام استراحت یا انجام کار بدنی اتفاق بیفتد.

همچنین اگر فقط یک درد بسیار مختصر را حس می‌کنید که هنگام لمس کردن یا فشار دادن بیشتر می‌شود، احتمالا مشکل از قلب شما نیست. ولی همچنان بهتر است که توسط پزشک معاینه شوید.

اگر علائم شدیدتر است و پس از گذشت چند دقیقه برطرف نشد، حتما باید با اورژانس تماس بگیرید.

حالت تهوع، سوء هاضمه، سوزش معده یا دل درد

برخی از افراد در هنگام حمله قلبی این علائم (حالت تهوع، سوء هاضمه، سوزش معده یا دل درد) را دارند. آنها حتی ممکن است استفراغ کنند. زنان بیشتر از مردان این نوع علائم را گزارش می‌کنند.

البته به دلایل زیادی می‌توانید ناراحتی معده داشته باشید و این هیچ ارتباطی با قلب شما ندارد. یعنی تجربه‌ی این علائم می‌تواند فقط به دلیل خوردن غذای خاصی باشد. اما باید توجه داشته باشید که این علائم ممکن است در هنگام حمله قلبی نیز اتفاق بیفتند.

بنابراین اگر چنین احساسی دارید و در معرض ابتلا به مشکلات قلبی هستید، به پزشک اجازه دهید تا بفهمد چه خبر است، به خصوص اگر علائم دیگری را نیز تجربه می‌کنید.

گلو درد یا فک درد

به خودی خود، درد گلو یا فک احتمالا مربوط به قلب نیست. به احتمال زیاد، علت آن یک مسئله عضلانی، سرماخوردگی یا یک مشکل سینوسی است. اما اگر در مرکز قفسه سینه خود درد یا فشاری را احساس می‌کنید که به داخل گلو یا فک شما منتشر می‌شود، می‌تواند نشانه سکته قلبی باشد.

بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید و برای اطمینان از اینکه همه چیز درست است، به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید.

احساس دردی که به بازو منتشر می‌شود

یکی دیگر از علائم کلاسیک سکته ی قلبی دردی است که از سمت چپ بدن منتشر می‌شود. حمله‌ی قلبی تقریبا همیشه از سمت سینه شروع می‌شود و به سمت بیرون منتشر می‌شود.

اما بیمارانی هستند كه عمدتا از ناحیه بازو دچار درد شده اند و معلوم شده است که دچار سکته‌ی قلبی شده‌اند.

احساس گیجی یا سبکی در سر

موارد مختلفی می‌توانند باعث شوند که برای لحظه‌ای تعادل خود را از دست بدهید و یا احساس ضعف کنید. شاید به اندازه کافی غذا یا نوشیدنی مصرف نکرده‌اید و یا خیلی سریع از جای خود بلند شده‌اید.

اما اگر ناگهان احساس ناپایداری می‌کنید و دچار ناراحتی قفسه سینه یا تنگی نفس می‌شوید، باید بلافاصله با پزشک تماس بگیرید.

این می‌تواند به این معنی باشد که فشار خون شما کاهش یافته است، چرا که قلب شما قادر نیست آن طور که باید پمپاژ کند.

به راحتی خسته می‌شوید

اگر بعد از انجام کاری که در گذشته مشکلی برای انجام آن نداشتید (مانند بالا رفتن از پله‌ها یا حمل مواد غذایی از ماشین به منزل) به طور ناگهانی احساس خستگی یا کوفتگی کردید، بلافاصله برای ملاقات پزشک خود نوبت بگیرید.

این نوع تغییرات قابل توجه بیش از هر درد و رنجی که احساس می‌کنید برای ما اهمیت دارد. خستگی مفرط یا ضعف غیرقابل توجیه که گاهی اوقات به مدت چند روز طول بکشد، می‌تواند یکی از علائم بیماری قلبی به خصوص در خانم‌ها باشد.

خروپف

این که هنگام چرت زدن کمی خرخر (خروپف) کنید، کاملا طبیعی است. اما خروپف غیرمعمول با صدای بلند که به نظر می‌رسد در حال نفس نفس زدن هستید و یا به شما حس خفگی می‌دهد، می‌تواند نشانه‌ای از آپنه خواب باشد. این زمانی است که تنفس شما در شب و در حین خواب برای چندین بار قطع می‌شود.

این مسأله باعث فشار اضافی بر روی قلب شما می‌شود. پزشک می‌تواند بررسی کند که آیا به مطالعه خواب نیاز دارید یا خیر. با انجام این مطالعه، پزشک می‌تواند دریابد که آیا شما به آپنه خواب مبتلا هستید یا خیر.

اگر به آپنه خواب مبتلا باشید، ممکن است برای صاف کردن تنفس شما در هنگام خواب به یک دستگاه CPAP نیاز داشته باشید.

اگر علائم حمله قلبی را دیدیم چه کنیم؟

در قدم اول اگر علائم حمله قلبی را در خود یا شخص دیگری مشاهده کردید، بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید. هرچه زودتر و سریع‌تر به اورژانس برسید، میزان آسیب به عضله‌ی قلب کمتر خواهد بود.

در بیمارستان، متخصصان مراقبت‌های بهداشتی می‌توانند آزمایش‌هایی را انجام دهند تا دریابند که آیا حمله‌ی قلبی در حال رخ دادن است یا خیر، همچنین می‌توانند بهترین روش درمانی را تعیین کنند.

در بعضی موارد، حمله قلبی نیاز به احیای قلبی ریوی (CPR) یا شوک الکتریکی (دفیبریلاسیون) به قلب دارد تا قلب دوباره پمپاژ کند.

افرادی که آموزش CPR و یا دفیبریلاتور را دیده‌اند، می‌توانند تا رسیدن پرسنل فوریت‌های پزشکی به احیای بیمار کمک کنند.

به یاد داشته باشید که احتمال زنده ماندن فرد در حملات قلبی بستگی به سرعت شروع درمان دارد. یعنی هر چه زودتر درمان اضطراری آغاز شود، شانس زنده ماندن فرد نیز بیشتر می‌شود.

چگونه بفهمیم در معرض خطر هستیم؟

در صورت بروز موارد زیر ممکن است در معرض خطر بیشتری برای سکته‌ی قلبی قرار داشته باشید:

• چاقی مفرط
• انواع دیابت
• سابقه سیگار کشیدن
• سابقه بیماری های قلبی یا سکته‌ی قلبی
• فشار خون بالا
• کلسترول بالا
• سابقه خانوادگی بیماری قلبی

اگر در هر یک از این دسته ها قرار دارید و علائم مبهمی را تجربه می‌کنید که ممکن است مربوط به قلب شما باشد، خیلی محتاط باشید.

پزشکان می‌گویند، حتی اگر جوان و سالم هستید، باید علائم حمله قلبی را بدانید تا اگر آنها را تجربه کردید سریع عمل کنید. برای بهره مندی از درمان‌های نجات بخش طب مدرن، باید به بیمارستان بروید.

آزمایش‌ها و روش‌های درمانی

اگر پزشک شما حمله قلبی را تشخیص دهد، بسته به علت رخ دادن آن، از انواع آزمایش‌ها و روش‌های درمانی می‌تواند استفاده کند. پزشک شما ممکن است کاتتریزاسیون قلبی یا همان آنژیوگرافی را تجویز کند.

در این روش، یک پروب از طریق یک لوله نرم و انعطاف‌پذیر به نام کاتتر به داخل رگ‌های خونی شما وارد می‌شود. این کار به پزشک شما اجازه می‌دهد تا مناطقی را که ممکن است در آنها پلاک ساخته شده باشد را مشاهده کند.

پزشک همچنین می‌تواند از طریق کاتتر به عروق شما رنگ تزریق کرده و از طریق ‌عکس‌های اشعه ایکس، جریان خون را ببیند و همچنین انسداد را مشاهده کند.

اگر دچار حمله قلبی شده باشید، پزشک ممکن است استفاده از یک رویه‌ای (روش‌های جراحی و یا غیر جراحی) را توصیه کند. این رویه‌ها می توانند درد را تسکین دهند و از بروز حمله قلبی دوباره جلوگیری کنند. رویه‌های معمول شامل موارد ذکر شده در زیر است:

آنژیوپلاستی

در آنژیوپلاستی با استفاده از بالون یا برداشتن تجمع پلاک ها، عروق مسدود شده دوباره باز می‌شود.

استنت

استنت یک لوله سیمی و توری شکل است که در رگ قرار داده می‌شود تا رگ پس از آنژیوپلاستی باز بماند. درباره طول عمر استنت بیشتر بدانید.

جراحی بای پس قلب

در جراحی بای پس، پزشک جریان خونی که اطراف انسداد جریان دارد را تغییر مسیر می‌دهد.

جراحی دریچه قلب

در جراحی تعویض دریچه قلب، دریچه‌هایی که نشتی می‌دهند را تعویض می‌کنند تا پمپاژ قلب طبیعی شود.

ضربان ساز

ضربان ساز دستگاهی است که در زیر پوست کاشته می‌شود و برای کمک به قلب شما در حفظ ریتم طبیعی طراحی شده است.

پیوند قلب

پیوند در موارد شدید انجام می‌شود. هنگامی که حمله قلبی باعث مرگ دائمی بافت در بیشتر نواحی قلب شود، از گزینه‌ی پیوند قلب استفاده می‌شود.

پزشک همچنین ممکن است داروهایی برای درمان حمله قلبی شما تجویز کند. این داروها می‌توانند شامل موارد ذکر شده در زیر باشد:

• آسپرین
• داروهایی برای از بین بردن لخته ها
• ضد پلاکت و ضد انعقاد خون که به آنها رقیق کننده خون نیز گفته می‌شود
• مسکن‌ها
• نیتروگلیسیرین
• داروهای فشار خون 

پیشگیری از ابتلا به سکته قلبی

در حالی که عوامل خطر (ریسک فاکتورهای) بسیاری وجود دارد که از کنترل شما خارج هستند، ولی هنوز هم برخی اقدامات اساسی وجود دارد که می‌توانید برای سلامت قلب خود انجام دهید.

عوارض سیگار کشیدن یکی از دلایل عمده‌ی بروز بیماری‌های قلبی است. شروع یک برنامه برای ترک سیگار می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را در شما کاهش دهد.

اگر مبتلا به دیابت هستید، حتما داروهای خود را مصرف کنید و مرتبا سطح گلوکز خون خود را بررسی کنید. اگر بیماری قلبی دارید، با دکتر خود همکاری نزدیک داشته باشید و داروهای خود را به طور مرتب مصرف کنید. اگر هر گونه نگرانی در مورد خطر حمله قلبی دارید، با پزشک خود صحبت کنید.

یکی از عوامل تاثیر گذار برسکته قلبی لخته‌های خونی هستند که بر اثر واریس در عروق بیمار تشکیل می‌شوند. این لخته‌ها ممکن است حرکت کنند یا باعث خون رسانی کمتر به قلب شوند و نهایتا منجر به سکته قلبی شود. امروزه تشخیص واریس با روش‌های به روز و دقیق توسط متخصصین قلب و عروق انجام می‌شود.

در صورتی که در هر بخش از  اندام شما رگ‌های واریسی وجود دارد حتما به پزشک متخصص واریس مراجعه کنید، تا اقدامات لازم برای برطرف کردن واریس توسط پزشک متخصص انجام شود.

در ادامه ویدیویی از صحبت‌های دکتر اقدسی متخصص قلب و بیماری‌های وریدی را میبینیم  و بیان می‌کنند چه افرادی نیاز به درمان واریس دارند؟