بهترین قرص‌ها برای کاهش چربی خون

اگر بدن شما چربی نداشته باشد شما قادر به ادامه زندگی نخواهید بود چرا که بدن شما به چربی به‌عنوان یک منبع انرژی نیاز دارد. پس چربی خون بالا به چه معناست و چرا ایجاد می‌شود؟
میزان ابتلا به چربی خون بالا در دهه‌های اخیر به دلیل سبک زندگی ناسالم و کم تحرکی بسیار بالا رفته است و حتماً تابه‌حال شنیدید که چربی خون بالا خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی و حتی سرطان را افزایش می‌دهد.

اگر دکتر به شما بگوید که چربی خون بالا دارید به این معناست که سطح کلسترول و تری گلیسیرید و یا هر دو در خون شما بالا رفته است. ممکن است این سؤال برای شما ایجاد شود که علائم چربی خون بالا چیست؛ اما متأسفانه چربی خون بالا در اکثر موارد علائمی ایجاد نمی‌کند البته کسانی که به شکل خانوادگی و ارثی چربی خون بالا دارند ممکن است علائمی مثل نوار زرد رنگ اطراف چشم داشته باشند. اگر میزان چربی خون به حدی باشد که به ارگان‌های بدن آسیب وارد کند می‌تواند علائمی مثل درد قفسه سینه، سرگیجه و خشکی دهان را باعث شود.
پس فراموش نکنید که انجام آزمایش‌های روتینی که شامل تست چربی خون می‌شوند و پزشک برای شما درخواست می‌کنند بسیار اهمیت دارند. یکی از روش‌های کاهش چربی خون مصرف قرص‌های کاهش چربی خون است. در  این مقاله آن‌ها را معرفی می‌کنیم.

چربی خون چیست؟

به مجموع کلسترول و تری‌گلیسرید خون، چربی خون گفته می‌شود. این ترکیبات نقش‌های حیاتی در بدن دارند؛ ولی در مقدار بیش از حد طبیعی، مضر هستند. چربی خون بیش از حد، خطر سکتهٔ قلبی را افزایش می‌دهد.

کلسترول چیست؟

بدن برای رشد و فعالیت اندام‌ها به مقداری کلسترول نیاز دارد. این مادهٔ لیپیدی برای تولید ویتامین D و هورمون‌ها، ضروری است. جالب است که بیشترین میزان کلسترول را کبد تولید می‌کند و این ماده به میزان کمتری از طریق غذا وارد بدن می‌شود.

مواد خوراکی با منشأ حیوانی مانند گوشت قرمز و تخم‌مرغ و لبنیات پرچرب، منبع اصلی کلسترول هستند. کلسترول بیش از حد، در رگ‌ها رسوب کرده و به بروز مشکلاتی برای سلامتی منجر می‌شود.

کلسترول خون، در جریان خون، به دو شکل جابه‌جا می‌شود:

اچ‌دی‌ال یا کلسترول خوب یا کلسترول مفید

لقب مفید و خوب‌ را بدان‌ سبب به HDL داده‌اند که وظیفه‌اش، حذف کلسترول‌های خون و انتقال آن‌ها به کبد است. کبد این ترکیبات را به شکل اسیدهای صفراوی در‌می‌آورد.

ال‌دی‌ال یا کلسترول بد یا کلسترول مضر

تصلب شریان یا گرفتگی و مسدودشدن رگ‌ها، فرایندی بسیار آهسته است که در آن، رگ‌ها باریک‌تر و گاهی جریان خون در آن‌ها مسدود می‌شود. در این فرایند، LDL به جدار رگ می‌چسبد و باعث تشکیل پلاک چربی در رگ‌ها می‌شود.

به‌همین‌ دلیل در افرادی که LDL آن‌ها بیش از حد طبیعی و بالاست، احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی و حملهٔ قلبی و سکتهٔ مغزی بیشتر است.

کم‌کردن LDL یکی از راه‌های پیشگیری از بیماری‌های قلبی‌عروقی است. برای رسیدن به سطح مطلوب ال‌دی‌ال، برنامهٔ غذایی سالم و ورزش منظم توصیه می‌شود. با‌این‌حال این توصیه‌ها ممکن است به‌تنهایی برای بعضی افراد مؤثر نباشد.

در این موارد، پزشکان مصرف داروهایی را توصیه می‌کنند که یا کلسترول LDL را کاهش می‌دهند یا کلسترول HDL را افزایش می‌دهند.

اما باید توجه کرد که حتی در صورت مصرف مرتب دارو، لازم است افراد رژیم غذایی و ورزش مناسب داشته باشند.

تری گلیسرید چیست؟

تری گلیسرید یا به اختصار tg، یک نوع چربی خون است.

وقتی کالری مصرفی خصوصاً مواد نشاسته‌ای و قندی زیادتر از میزان مورد نیاز شود؛ بطور خودکار در بدن به‌صورت چربی ذخیره می‌گردد.

میزان tg نرمال طبق تعریف کمتر از ١٥٠ میلی گرم در دسی لیتر است.

تری گلیسرید بالا، زمینه ساز بیماری قلبی عروقی است.

وقتی میزان تری گلیسرید خیلی بالا باشد (یعنی بالاتر از ٥٠٠ ) ممکن است پانکراس دچار التهاب شود که بیماری خطرناکی است.

درمان تری گلیسرید بالا

برای درمان تری گلیسرید بالا در افرادی‌که اضافه وزن دارند؛ اولين قدم کاهش ۵-۱۰ درصد وزن بدن است. رژیم غذایی کم كالری همراه با فعالیت فیزیکی مناسب (مثلا در هفته ۱۵۰ دقیقه ورزش متوسط) می‌تواند ظرف سه ماه نتیجه مطلوب بدهد.

در مواردی‌که بیمار به دلایل دیگر در خطر بیماری قلبی عروقی باشد ممکن است درمان دارویی هم آغاز شود.

اگر میزان tg بالاتر از ۵۰۰  باشد درمان دارویی ضروری است.

سه دسته دارو برای درمان tg بالا بیشتر مورد استفاده هستند.

1.  استانین‌ها
2.  فیبرات
3.  امگا ٣

قرص چربی برای چه کسانی تجویز می‌شود؟

داروی چربی خون براساس سه عامل مهم تجویز می‌شود:

1. نتیجهٔ آزمایش چربی خون چیست؟
2. آیا بیمار به دیابت مبتلاست یا خیر؟
3. وضعیت عمومی بیمار از نظر ریسک ابتلا به بیماری‌های عروقی یا ASCVD چگونه است؟

اگر فردی یکی از این شرایط داشته باشد، لازم است در خصوص مصرف داروی چربی خون با دکتر خود مشورت کند:

1. سابقهٔ بیماری قلبی، سکتهٔ قلبی یا مغزی یا بیماری شریان‌های محیطی
2. داشتن LDL خون به میزان mg/dL۱۹۰ یا بیشتر
3. بیماران دیابتی بین ۴۰ تا ۷۵ سال با مقدار ال‌دی‌ال برابر یا بیشتر ازmg/dL ۷۰
4. افراد بین ۴۰ تا ۷۵ سال که با خطر سکتهٔ قلبی زیاد

استاتین

استاتین‌ها باعث کاهش تولید کلسترول در کبد می‌شوند و به حذف کلسترول اضافی از رگ‌های خونی کمک می‌کنند؛ از این جهت قرص کاهش چربی خون محسوب می‌شود.

با این که استاتین‌ها در کاهش سطح کلسترول LDL بسیار موثر هستند، ولی فقط به مقدار کمی می‌توانند سطح کلسترول HDL را بهبود بخشند. نمونه‌هایی از استاتین‌ها عبارت است از:

• آتورواستاتین (لیپیتور)
• فلوواستاتین (لسکول)
• لوواستاتین (آلتوپروف و میواکور)
• پیتاواستاتین (لیوالو)
• پراواستاتین (پراواچول)
• کلسیم روزوواستاتین (کرستور)
• سیمواستاتین (زوکور)

در صورت ابتلا به بیماری‌های کبدی و یا بارداری از مصرف استاتین خودداری کنید. هنگام مصرف این دارو باید از نوشیدن آب گریپ فروت خودداری کنید.

عوارض جانبی استاتین‌ها عبارت است از:

• یبوست
• اسهال
• سرگیجه
• سر درد
• نفخ
• ناراحتی معده
• درد عضلانی

برای بهره بردن از دیگر مزایای درمانی استاتین‌ها، این داروها گاها همراه با برخی از داروهای دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرند. این داروها شامل موارد ذکر شده در زیر است:

• لوواستاتین با نیاسین (ادویسور)
• سیمواستاتین با ازتیمیب (ویتورین)
• آتورواستاتین با آملودیپین (کادوت)

اگر جزء مادران باردار یا شیرده هستید یا به بیماری کبدی مبتلا هستید، نباید ویتورن یا ادویسور را مصرف کنید.

در هنگام مصرف این داروهای ترکیبی نیز نباید از آب گریپ فروت استفاده کنید. عوارض جانبی این داروها می تواند موارد ذکر شده در زیر باشد:

• سر درد
• ناراحتی معده
• گر گرفتگی صورت و گردن (قرمزی)
• تپش قلب
• تعریق
• لرز

رزین‌های اسیدهای صفراوی

رزین‌ها برای دفع کلسترول LDL به بدن کمک می‌کنند. کبد، از کلسترول برای تولید صفرا استفاده می‌کند. صفرا ماده‌ای است که در فرایند هضم غذا به کار می‌آید و پس از تولید در کبد، در کیسهٔ صفرا ذخیره و در زمان نیاز، برای هضم غذا به روده ریخته می‌شود.

رزین‌ها به صفرا متصل و مانع جذب صفرا از طریق روده می‌شوند. درنتیجه کلسترول به‌شکل صفرا از بدن دفع می‌شود و بدن نیاز به ساخت مجدد صفرا خواهد داشت و برای این فرایند به کلسترول بیشتری نیاز پیدا خواهد کرد.

به بیان دیگر، هرچه مقدار صفرای تولیدشده در بدن بیشتر شود، بدن از کلسترول بیشتری استفاده می‌کند و این روند، میزان کلسترول را در جریان خون کاهش می‌دهد.

• کلستیرامین (پریوالیت، لوکولست، کوئستارن)
• کلسولام (ولکول)
• کلستیپول (کلستید)

افرادی که مشکلات کبدی یا کیسهٔ صفرا دارند، نباید از این داروها استفاده کنند.

مصرف این داروها ممکن است عوارض جانبی زیر را در پی داشته باشد:

• یبوست
• نفخ
• سوزش سر دل
• سوء هاضمه
• حالت تهوع

مهار کننده‌های جذب کلسترول

مهارکننده‌‌های جذب کلسترول، از جذب این ترکیب به روده جلوگیری و به کاهش LDL کمک می‌کنند. از این داروها برای کاستن چربی خون استفاده می‌شود.

این داروها ممکن است اثر اندکی نیز در تقویت HDL داشته باشند. اولین داروی این دسته ازیتیمایب (زیتیا) است که اولین‌بار در سال ۲۰۰۲ تأیید شد. افراد مبتلا به نارسایی خفیف یا شدید کبدی نباید از این نوع داروها استفاده کنند.

مصرف این داروها ممکن است عوارض جانبی زیر را داشته باشد:

• دل درد
• خستگی مفرط
• درد مفاصل
• اسهال
• سرگیجه
• سر درد
• آب ریزش بینی
• عطسه

فیبرات

از فیبرات‌ها می‌توان به‌تنهایی یا در ترکیب با دیگر داروها و در قالب قرص، برای کم‌کردن چربی خون نیز استفاده کرد. فیبرات‌ها تری‌گلیسیرید خون را کم می‌کنند و تاحدودی کلسترول HDL را می‌افزایند. نمونه‌هایی از فیبرات‌ها عبارت است از:

• کلوفیبرات (آترومید اس)
• گمفیبروزیل (لوپید)
• فنوفیبرات (آنتارا، لوفیبرا و تریگلاید)

افراد مبتلا به مشکلات کلیوی، بیماری کیسهٔ صفرا یا بیماری‌های کبدی، نباید از فیبرات‌ها استفاده کنند. عوارض جانبی فیبرات‌ها ممکن است چنین باشد:

• یبوست
• اسهال
• سرگیجه
• سر درد
• ناراحتی معده

اسید چرب امگا ۳ (روغن ماهی)

می‌توان از اسید چرب امگا ۳ قوی و تجویزی پزشک، برای درمان تری‌گلیسیرید بسیار زیاد، یعنی بیش از ۵۰۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر، استفاده کرد.

از اسیدهای چرب امگا ۳ در دوزهای کمتر، به‌عنوان مکمل نیز استفاده می‌شود. این دارو هم ممکن است عوارض جانبی زیر را باعث شود:

• آروغ زدن
• علائم شبیه به آنفولانزا
• ناراحتی معده
• بثورات پوستی
• افزایش خطر ابتلا به عفونت ها

نیاسین (اسید نیکوتینیک)

پزشکان نیاسین را نیز تجویز می‌کنند که با نام B3 نیز شناخته‌شده است. این دارو با افزایش HDL و کاهش میزان کلسترول LDL و تری‌گلیسیرید، کاهش‌دهندهٔ چربی خون شناخته شده است.

در صورت استفاده از استاتین، نیاسین می‌تواند سطح HDL را تا حدود ۳۰درصد یا بیشتر افزایش دهد. می‌توان نیاسین را بدون نسخهٔ پزشک نیز از داروخانه‌ها خرید؛ اما دوزهای بدون نسخه در درمان کلسترول بیش از حد، مؤثر نیستند.

به‌‌دلیل بروز عوارض جانبی، امروزه مصرف نیاسین فقط به کسانی تجویز و توصیه می‌شود که تحمل درمان با استاتین را ندارند. نمونه‌هایی از نیاسین تجویزی از این قرار است:

• نیاکور
• نیاسپان
• اسلو نیاسین

افراد دیابتی و مبتلایان به زخم معده نباید از نیاسین استفاده کنند. این دارو ممکن است میزان قند خون را در دیابتی‌ها افزایش دهد. ممکن است این دارو عوارض جانبی زیر را نیز داشته باشد:

• گر گرفتگی صورت و گردن
• حالت تهوع
• استفراغ
• اسهال
• یرقان (زردی چشم یا پوست)
• افزایش سطح آنزیم های کبد
• زخم معده
• خارش
• احساس سوزن سوزن شدن در پاها و ساق پاها

داروهای تزریقی چربی خون

داروهای تزریقی چربی خون یا مهارکننده‌های PCSK9 دستهٔ جدیدی از داروها هستند که برای درمان کلسترول فامیلی بیش از حد بالا کاربرد دارند. اختلال کلسترول فامیلی، در سنین جوانی بروز می‌کند و میزان کلسترول بد در این سن افزایش می‌‌یابد. خطر بروز سکته در این افراد بیشتر از گروه‌های هم‌سن‌وسال و با شرایط مشابه است.

در سال ۲۰۱۵، سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) اولین مهارکننده‌های PCSK9 را تأیید کرد.

پرالونت (آلیروکوماب) و ریپاتا (ایولوکوماب)، هر دو مهارکننده‌‌های تزریقی هستند و می‌توان از آن‌ها برای درمان افرادی استفاده کرد که کلسترول آن‌ها با استفاده از داروهای دیگر کاهش نمی‌یابد.

مطالعات نشان می‌دهد که هر دو مهارکننده PCSK9 در کاهش سطح کلسترول و بهبود سلامت کلی بسیار مؤثرند.

با این حال، مانند همهٔ داروها، مهارکننده‌های PCSK9 نیز کاستی‌هایی دارند. هر دو مهارکنندهٔ پرالونت و ریپاتا باید تا چهار هفته تزریق شوند که ممکن است برای بعضی افراد ناخوشایند باشد.

به‌علاوه قیمت این داروها بسیار زیاد است. بعضی تخمین زده‌اند که هزینهٔ درمان یک‌ساله با این داروها ممکن است تا ۱۲هزار دلار نیز برسد.

همچنین، مهارکننده‌های PCSK9 ممکن است باعث بروز عوارض جانبی در بعضی افراد شود. این عوارض ممکن است بدین شکل باشد:

• خارش، تورم، درد یا کبودی در محل تزریق
• کمر درد
• گیجی
• از دست دادن تمرکز
• سرما خوردگی
• آنفولانزا
• واکنش‌های آلرژیک مانند بثورات و کهیر

بهترین قرص چربی خون، برای شما کدام است؟

بیشتر داروها عوارض جانبی جدی ندارند و می‌توانند پروفایل لیپیدی خون را بهبود دهند. داروی مناسب برای چربی خون را حتماً با مشورت پزشک باید انتخاب کرد. برای این کار، فرد باید فهرستی از همهٔ داروهای مصرفی خود را یادداشت کند و به پزشک خود بدهد؛ چرا که برخی داروهای خاص ممکن است با داروهای کاهش‌دهندهٔ کلسترول تداخل پیدا کنند.

بیمار حتماً باید داروهای خود را طبق دستور پزشک مصرف کند. همچنین در صورت مشاهدهٔ هرگونه عارضهٔ جانبی، مشکل را به پزشک خود اطلاع دهد. در این حالت، ممکن است پزشک داروی دیگری را تجویز کند یا دوز مصرفی بیمار را کاهش دهد.

بیمار هرگز نباید مصرف دارو را خودسرانه قطع کند؛ مگر اینکه پزشک این کار را به او توصیه کرده باشد.

منبع: healthline