با به‌دنیاآمدن نوزاد، شادی وصف‌ناپذیری در خانواده شکل می‌گیرد امیدی تازه در کنار این شادی مشکلاتی هم می‌تواند برای مادر به وجود بیاید. ترومبوز وریدی یا همان لخته خون در پا پس از بارداری یکی از این مشکلات است.
حال پدر و مادر تجربه شیرین داشتن فرزند را به‌وضوح در زندگی‌شان احساس می‌کنند. همه نگاه‌ها و توجهات معطوف عضو کوچک خانواده می‌شود و همه مواظب‌اند تا به بهترین نحو از کوچولوی دوست‌داشتنی مراقبت کنند اما هزاران سؤال و پیامد پس از زایمان و تولد می‌تواند شیرینی این معجزه را برای شما کم‌رنگ نماید و در این حس زیبا خلل ایجاد کند.
شاید بد نباشد پیش از وضع حمل در مورد مسائلی همچون زردی نوزاد، افسردگی پس از زایمان مادر و هزاران هزار مسئله دیگر مطالعه کنیم و با چشمی باز و آگاه با مسائل روبرو شویم تا از نگرانی و ناراحتی بی‌مورد خود و خانواده‌تان را ایمن سازید.
یکی از مسائلی که کمتر به آن پرداخته شده و شاید بتوان گفت با وجود اهمیت آن مورد بی‌توجهی قرار گرفته است عارضه ایجاد لخته خون در پا در دوره پس از زایمان است.
به‌رغم اینکه بارداری یک فرایند طبیعی و کاملاً پیش‌بینی‌شده به لحاظ فیزیکی برای زنان است اما احتمال بروز برخی عوارض ناخواسته همچون لخته خون در پا در دوران بارداری و پس از زایمان برای مادران وجود دارد با برخی اقدامات می‌توان از این عوارض به‌خوبی پیشگیری نمود و بارداری شیرین بدون هیچ عارضه‌ای را تجربه کرد.
درمان واریس پا به روش‌های مختلفی مانند فلبکتومی، اسکلروتراپی و لیزر اندوواسکولار انجام می‌گیرد در میان این روش‌ها درمان خانگی جایگاه ویژه‌ای در کنترل علائم بیماری دارد.
لخته خون در پا بعد از سزارین و زایمان طبیعی
لخته خون در پا در اثر شکل گرفتن لخته در عروق عمقی پا به وجود می‌آید. اهمیت این عارضه تنها به‌خاطر درد ساق پا و تورم در پا نیست بلکه شکسته شدن لخته و حرکت آن همراه با جریان خون می‌تواند با جابه‌جایی لخته به سمت ریه و نهایتاً خطر آمبولی ریوی همراه باشد که عارضه‌ای بسیار جدی است و زندگی مادر را تهدید می‌کند و می‌تواند عوارض درازمدتی را به همراه داشته باشد.
خوشبختانه امروز راه پیشگیری و درمان قطعی برای هر دو عارضه لخته خون در پا و آمبولی ریوی وجود دارد و فقط لازم است تا با شناخت علایم و مراجعه به‌موقع از شدت عوارض بکاهید و هر چه زودتر تحت‌نظر پزشک متخصص واریس پا پروسه درمان را شروع نمایید. بعلاوه با پیاده کردن چند توصیه ساده می‌توانید به‌خوبی جلوی بروز لخته را بگیرید و در واقع خودتان را در برابر لخته خون در دوران بارداری و پس از زایمان واکسینه نمایید.
بیش از 80 در صد از موارد ترومبوز وریدی در بارداری در پای چپ رخ می‌دهد و تقریباً از هر 1000 مورد بارداری یک مورد با این عارضه مواجه می‌شوند. خوشبختانه همان‌طور که می‌بینید میزان بروز این عارضه بالا نیست اما آنچه باعث می‌شود که این عارضه بیشتر به چشم بیاید و به‌عنوان یک مسئله جدی مورد بررسی قرار گیرد عوارض آن و نیز میزان بروز 5 تا 10 برابری این عارضه در زنان باردار در مقایسه با زنان غیر باردار هم‌سنشان است .
برخلاف تصور مردم که خطر بروز لخته در بارداری بالاست و با زایمان پایان می‌یابد. بیشترین احتمال بروز ترومبوز وریدی را مادران در فاصله زمانی 6 هفته اول پس از زایمان تجربه می‌کنند که احتمال بروز ترومبوز وریدی تا 20 برابر زنان غیر باردار افزایش می‌یابد. با سپری شدن 8 هفته از زایمان خطر بروز لخته کاهش‌یافته و به سطح متداول در بین زنان برمی‌گردد.
ترومبوفلبیت سطحی (Superficial thrombophlebitis) یک بیماری التهابی وریدی است که علت آن لخته شدن خون درست در زیر سطح پوست است.
چرا احتمال بروز لخته خون در پا در بارداری و پس از زایمان تا این اندازه افزایش می‌یابد؟
این افزایش احتمال بروز لخته در واقع به‌عنوان پیامدی از تغییرات فیزیولوژیک طبیعی در بارداری است. بدن مادر به طرز هوشمندانه‌ای برای کاهش احتمال بروز خونریزی گسترده در زمان زایمان برنامه‌ریزی می‌کند و شروع به بالابردن سطح پروتئین‌های انعقادی در خون و کاهش سطح عوامل ضد انعقادی در خون می‌نماید.
نتیجه این تغییرات افزایش احتمال بروز لخته خون در پا است. از دیگر تغییرات فیزیولوژیک که به این مسئله دامن می‌زند و آن را تشدید می‌کند بزرگ‌شدن رحم است که با واردکردن فشار به وریدها می‌تواند در برگشت خون به سمت قلب اختلال ایجاد کند و حرکت خون را با کندی مواجه سازد.
کدام مادران بیشتر در معرض بروز ترومبوز وریدی هستند؟
- مادران با سن بالاتر از 35 سال
- زنان باردار با سابقه خانوادگی بروز ترومبوز وریدی در اقوام درجه یک (پدر – مادر – خواهر – برادر)
- مادران با وزن بالاتر از حد طبیعی
- زنان باردار که در طی دوران بارداری در وضعیت استراحت مطلق به سر می‌برند.
- زنان باتجربه پرفشاری خون در بارداری
- زایمان به روش سزارین
- مادران با واریس شدید در پا
هرچند همان‌طور که اشاره شد عوامل مستعدکننده متعددی می‌توانند منجر به این عارضه شوند ولی بیشترین موارد بروز در زنان باسابقه واریس پیش از بارداری دیده می‌شود به بیان ساده‌تر بروز ترومبوز وریدی یکی از عوارض واریس درمان نشده و بی‌توجهی به واریس طنابی شکل در زنان است.
یک توصیه
اگر قصد مادر شدن دارید از قبل برای آن برنامه‌ریزی کنید همان‌طور که خود را مجاب می‌کنید که قبل بارداری به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید و از همه نظر چک شوید. به شما توصیه می‌کنیم از نظر وزن بارداری‌تان را با وزن ایده‌آل و متناسب شروع کنید تا از بسیاری از خطرات خودتان را دور کنید.
بعلاوه اگر روی پاهایتان رگ‌های واضح و برآمده (رگ‌های واریسی) می‌بینید به شما توصیه می‌کنیم با پزشک متخصص در مورد این رگ‌ها مشورت کنید بهتر است قبل از اقدام به بارداری از شر این رگ‌های مزاحم (واریس) خلاص شوید تا با خیال آسوده بتوانید بارداری شیرین را پیش رویتان تجسم کنید. ترومبوز وریدی در واقع یکی از عوارض واریس است و می‌توان با درمان واریس پا از ایجاد لخته خون در پا و مشکلات متعاقب آن به‌خوبی پیشگیری کرد.
چه‌کار کنیم که به ترومبوز وریدی در بارداری گرفتار نشویم؟
برای هر مادری به‌کارگیری برخی توصیه‌ها و اقدامات ساده می‌تواند مفید واقع شود. در کلینیک در بسیاری از موارد ما با مادرانی روبرو می‌شویم که از عدم آگاهی‌شان به این نکات ساده ابراز تأسف می‌کنند. با به‌کارگیری این توصیه‌ها شما قادر خواهید بود خطر بروز لخته خون در پا (ترومبوز وریدی) را به حداقل برسانید و با خاطری آسوده بارداری سالم را تجربه نمایید.
توجه به میزان وزن‌گیری در بارداری
از همان جلسه اول که بارداری‌تان مسجل می‌شود خوب است با پزشک یا ماما در خصوص افزایش وزن و سرعت آن در ماه‌های مختلف مشورت کنید. شما بایستی در خصوص مقدار افزایش وزن متناسب برای بارداری سالم کسب اطلاعات کنید و آن را پیاده نمایید.
داشتن فعالیت بدن متناسب را به یاد داشته باشید.
یک باور غلط فرهنگی در بین بانوان این است که فعالیت بدنی برای جنین آسیب‌رسان بوده و مناسب نیست. بسیاری از مادران بارداری را با حداقل میزان فعالیت جسمی سپری می‌کنند. امروزه توصیه می‌شود که در صورت نبود منع از سوی پزشک تحت‌نظر، فعالیت متناسب با ماه بارداری و شرایط مادر صورت گیرد. داشتن فعالیت بدنی متناسب می‌تواند جلوی ایجاد لخته خون در پا را بگیرد.
بیماری لخته شدن (ترومبوز) وریدهای عمقی پا (به‌اختصار DVT) به دنبال بی‌حرکتی طولانی‌مدت یا برخی بیماریهای خاص در فرد ایجاد گردیده و ممکن است خطرات قابل‌توجهی را برای وی به همراه داشته باشد.
پوشیدن جوراب واریس مناسب برای بارداری
یکی از توصیه‌های عمومی برای مادران باردار به‌منظور پیشگیری از بروز لخته، پیشرفت واریس بارداری و ورم استفاده از جوراب واریس مختص بارداری است.
درمان با هپارین
به‌منظور پیشگیری در صورت صلاحدید پزشک برای پیشگیری از بروز لخته در برخی مادران انجام می‌شود.
برخی به‌اشتباه تصور می‌کنند لخته خون در پا تنها مختص بیماران مبتلا به واریس است البته واریس احتمال بروز لخته خون در پا را افزایش می‌دهد ولی در افرادی که واریس ندارند هم لخته خون در پا بروز می‌کند.
کدام علائم برای ترومبوز وریدی را باید جدی گرفت؟
اگر هرکدام از این علایم بالینی را در دوره پس از وضع حمل یا بارداری داشتید بایستی در اولین فرصت به مراکز درمانی مراجعه کنید و با پزشکتان در میان بگذارید. البته معمولاً درد به‌صورت ناخودآگاه شما را از وجود مشکل خبر می‌کند و به فکر رفع آن خواهید بود.
- پای سنگین و دردناک (وجود درد و هرگونه تورم را باید جدی گرفت)
- قرمزی و گرمی یک بخش از پا در قسمت ساق یا ران پا
- تغییر رنگ پوست در یک پا (رنگ پوست ممکن است آبی یا رنگ‌پریده شود)
نارسایی مزمن وریدی با علائمی مثل درد و تورم در پا مشخص می شود. این مشکل در صورت وجود اختلال در دریچه های موجود در دیواره وریدها بروز می کند.
تجربه‌ی این مادر جوان ………………درسی شود برای شما
خانمی جوان در حدود ده روز قبل تحت عمل سزارین بچه‌دار شده و در معاینه قرمزی، گرمی در قسمت ران مشهود است و بیمار از درد واریس پا شکایت دارد. این مادر دچار ترومبوفلبیت سطحی (لخته در عروق سطحی) شده که خوشبختانه به وریدهای عمقی نفوذ نکرده است.
در شرح‌حال مادر جوان اذعان دارد که پیش از بارداری واریس طنابی داشته اما اقدامی نکرده است. وزن بالا و عدم تحرک کافی از دیگر عواملی هستند که به بروز لخته خون در پا (ترومبوز وریدی) در این بیمار دامن زده‌اند.
به مادران توصیه می‌شود پس از زایمان به میزان کافی مایعات میل کنند و علی‌رغم وجود درد تاحدامکان فعالیت بدنی داشته باشند .
پس از زایمان اگر بی‌تحرک بمانید حتی اگر واریس ندارید احتمال بروز لخته در پایتان زیاد می‌شود پس با وجود درد حتماً کمی فعالیت بدنی در برنامه‌تان بگذارید تا جلوی این عارضه را بگیرید.
اگر در طی بارداری دچار واریس شدید یا واریس شما تشدید شد حتماً در طول روز جوراب واریس بپوشید.
چگونه از تشکیل لخته خون در بارداری پیشگیری کنیم؟
پیشنهاد می‌کینیم ویدیو زیر را همراه با زیر نویس جهت آگاهی از راه‌های ساده برای کاهش خطر لخته خون در بارداری را مشاهده کنید.
سلام و وقت بخیر خانم ۲۲ ساله باردار هستم از هفته ۳۰ بارداری متوجه DVT شدم در ضمن طی بارداری و قبل از ان هم فعالیت زیادی داشتم و بطور دائم فیتنس کار میکردم . البته مشکل من سابقه خانوادگی هست . آیا بعد از زایمان میتونم مثل قبل بدنسازی کار کنم و وزنه های سنگین بزنم یا خیر ؟ و اینکه چه نوع ورزشی برای من مناسب تر است ؟ مممنون میشم راهنمایی بفرمایید
نگران نباشید بعد از زايمان مشكلي براي ورزش نخواهيد داشت.
سلام من خواهرم ۱۴تیرماه زایمان کرده چندروزبعد از زایمان دچار درد لگن شد بعد درد به قسمت پایینتر کشیده شد دیشب کار به بیمارستان کشید و بردنش سی سی یو و گفتن باید۴،۶روز بمونه تیروئید هم داره .برای بهبودی زودتر باید چکار کرد؟؟
سلام وقت شما بخیر
به این صورت نمیتوان اظهار نظر قطعی کرد
توصیه میکنم که توسط یکی از همکاران فوق تخصص کلینیک ما ویزیت شوید ایشون نتیجه را به من اطلاع خواهند داد و در صورت نیاز به انجام هر کاری با حضور خود من انجام خواهد شد
لطفا برای تعیین وقت با واتس اپ 09365066105 هماهنگ کنید
سلام وقت بخیر.چند وقت میشه ی قسمت از ساق پام درد میکنه همون قسمت ی مقدار مویرگ ریز سطحی دیده میشه و مقداری ورم داره هم درد میکنه هم سوزش داره بیشتر وقتی فشار داده میشه درد میگیره.میخواستم ببینم علتش واریسه یا احتمال لخته خون هست
سلام وقت شما بخیر
لطفا برای ما از وضعیت رگ ها واریسی خود چند عکس اینجا یا در واتس اپ 09365066105 ارسال کنید،که بهتر شمارا راهنمایی کنیم
سلام
۶۰ سالمه و از ۱۰ سال پیش پاهایم یخ می کند. حتی در دمای ۲۶ درجه.
آیا با پوشیدن جوراب واریس مشکلم حل می شود؟
با سلام
بنده حدود دو سال پیش بر اثر جراحی سنگینی ک داشتم سه ماه استراحت مطلق داشتم بعد از پنج ماه از جراحی لخته خون در پای چپم ایجاد شد ک با بستری در بیمارستان مشکلش ی مقدار حل شد حدود ی سال قرص زالربان مصرف کردم بعد از ی سال سونو داپلر گرفتم هنوز مقداری از لخته مونده بود ک دکتر گفتن با قرص آسپرین اون بقیه اش برطرف میشه حدود شش ماه خوردم مشکلی هم نداشتم موقع کرونا بخاط اون من ورزش رو گذاشتم کنار تا اینکه ی روز تردمیل زدم زیر شکمم شروع ب درد گرفتن کرد تا سه روز تکرر ادرار داشتم و فشار روی کلیه هام می‌آمد بعد از سه روز خود ب خود خوب شد و زیر شکمم تقریبا زیر ناف ی رگی برآمده
سونو کردم چیز خاصی ننوشتن کلیه ها و پروستات سالم بود تا اینکه باز نوی این هشت ماه کرونایی من دو الی سه بار ب این درد مبتلا شدم و خوب شدم
تا اینکه دکتر رفتم دوباره ونو گرافی دادم گفتن لخته در لگن وجود داره اون رگ متورم هم واریس هس
سوالم اینه که وجود اون واریس باعث شده که فشار به کلیه و مثانه میاره
در حال حاضر فقط قرص زالربان میخورم و ی بار هم زالو انداختم همون ناحیه رو
سلام وقت بخیر
ورزش سنگين بدون امادگي باعث مشكلات شده است