برای ورم پا به چه پزشکی مراجعه کنیم؟
DVT باعث ایجاد تغییرات و تخریب جدار ورید و دریچه های لانه کبوتری می شود که حتی پس از برطرف شدن لخته ممکن است. وسعت ضایعه درون رگی در حدی باشد که برگشت خون به سمت قلب را دچار اختلال کند و تورم پا باقی بماند. . توصیه می شود چند بار در روز مبتلایان به ورم بعداز لخته چند بار در روز دراز بکشند و زیر پا بالش بگذارند و برای مدت 15 دقیقه این حالت بمانند تا خون به سمت قلب برگردد و پاها سبک شوند.
ورم تخم مرغی یا غده ای شکل اغلب در قسمت بیرونی قوزک پا ایجاد می شود و پوشیدن کفش و تحمل جوراب را با مشکل روبرو می کند. شایعترین علت ایجاد این ورم اطرف قوزک بالا رفتن فشارخون وریدی در پاهاست. زندگی بی تحرک ، بالارفتن وزن خصوصا در خانمها پس از 40 سالگی باعث ایجاد این شکل از ورم است . البته بهتر است احتمال بیماریهای مهم قلبی، کلیوی و کبدی به دقت بررسی شود.
ورم مزمن در هردوپا و فقط در ناحیه قوزک معمولا اهمیت زیادی ندارد و در افراد مسن و کم تحرک این شکل ورم متداولتر است.
اگر ورم همراه بادرد باشد در این صورت نیاز به مراجعه به پزشک هست.
در ورم شدید پزشک معمولا بررسیهای بیشتری را انجام می دهد تا علت ورم مشخص شود. اکوکاردیوگرافی قلب، آزمایش کبد، کلیه ، پروتئینهای سرمی ، بررسی کم کاری تیروئید و سونوگرافی کالر داپلر وریدی از پاها از جمله تستهای تشخیصی هستند که به صلاحدید دکتر انجام می شوند .
در صورتیکه ورم فقط در یک پا باشد ، از اهمیت بیشتری برخوردار است و می تواند نشانه ای از لخته حاد ورید عمقی پا یا DVT حاد باشد.البته علل دیگر مثل بیماری لنف ادم ، توده های داخل لگنی یا شکمی هم می تواند از علل این نوع ورم باشد.
ورم معمولا به پا محدود می شود ولی اگر در دستها هم ورم دیده شود نیاز به بررسی تخصصی توسط پزشک هست. در این موارد احتمال بیماری کلیوی ( سندرم نفروتیک)،اختلال شدید پروتئینهای بدن و موارد شدید بیماری قلبی ( نارسائی قلبی ) وجود دارد.
تورم در اطراف پشم و پلکها می تواند کاملا طبیعی باشد و البته ممکن است بعضی از بیماریها مثل نارسائی کلیوی وکم کاری تیروئید هم مطرح باشد .
فشارخون به خودی خود باعث ورم نمی شود ولی در موارد مزمن که فشارخون باعث صدمه به کلیه یا قلب می شود ممکن است بخاطر اختلال عملکرد کلیه یا قلب ورم پا ایجاد شود.
ورم پای مبتلایان به فشارخون بالا ممکن است به داروی مصرفی آنها مربوط باشد. مهمترین داروی فشارخون که باعث تورم اطراف قوزک پا میشود آمیلودیپین است . البته تغییر در دارو و یا قطع دارو حتما باید با نظر پزشک باشد.
تورم مچ پا و ساق پا در سالمندی بعلت بی تحرکی ، وزن بالا و نشستن طولانی مدت در وضعیتی است که پاها آویزان می ماند. برای پیشگیری از این ورم بایستی سالمندان را تشویق به راه رفتن کنید. پرهیز از خوردن نمک و آویزان ماندن طولانی مدت پاها از دیگر توصیه هابه سالمندان است. البته گاهی به تشخیص پزشک احتمال بیماریهای قلبی – کلیوی یا کبدی مورد بررسی قرار خواهند گرفت.
واریس اختلال وریدی است ولی در دراز مدت بعلت فشار مزمنی که به سیستم لنفاوی پاها ایجاد می کند باعث اختلال در عملکرد سیتم لنفاوی در تخلیه مایعات شده و بیمار دچار واریس به درجاتی به ورم لنفاوی دچار می شود.
در ورم لنفاوی معمولا پا سفیدتر می شود . درد ندارد وقتیکه با انگشت روی ورم رافشار می دهید جای انگشت بلافاصله به حالت اول بر می گردد که به آن ورم غیر گوده گذار می گویند.
تورم بخاطر نارسایی مزمن ورید ی باعث تیرگی رنگ پوست شده ، فرد مبتلا ممکن است دچار پا درد و حتی درد ناگهانی ساق پا در خواب شود. نارسایی وریدی باعث ورم گوده گذار می شود یعنی وقتی با انگشت فشار می دهیم جای انگشت تا مدتی باقی می ماند.
شاید شما هم ورم پا و تورم مچ پا را تجربه کرده اید و به خاطر می آورید که پس از یک مسافرت طولانی یا پس از یک روز که ساعت ها پشت میز کار نشسته اید و یا شاید هم پس از یک مهمانی و پوشیدن کفش های ناراحت پاهای شما ورم کرده باشد.
علت ورم پا
ورم پا عارضه ای که بسیاری از ما در پای خود یا اطرافیان آن را دیده و تا حدودی با آن آشنا هستیم، مثلا می دانیم اگر زیاد نشسته ایم باید کمی راه برویم و پاها را تکان دهیم، یا اینکه اگر خیلی ایستاده ایم بایستی دراز بکشیم و پاها را به دیوار تکیه دهیم.
درد و ورم پا
اما اگر ورم مزمن شود و هر روز پا ورم کند یا میزان ورم نه تنها با توصیه های متداول کم نشود بلکه بیشتر شود، اگر ورم دردناک شود یا باعث شود که شما از کار و زندگی بمانید و توان حرکتی شما را با محدودیت مواجه کند آنوقت چه می کنید؟
در این صورت شاید باید ابتدا به چند پرسش اساسی پاسخ داده شود تا بتوانیم برای مشکل ورم پا و درمان واریس پا راه حل و درمانی مناسب و کارآمد پیدا کنیم.
علت ورم مچ پا همراه با درد
ورم پا بی هیچ دلیل مشخصی پس از نشستن یا ایستادن طولانی یا پوشیدن جوراب تنگ می تواند بروز کند. اگر اینطور باشد ظرف مدت کوتاهی برطرف می شود. در غیر اینصورت ورم پا عمدتا با دو مکانیسم اساسی در پاها یعنی تجمع مایعات و یا التهاب بوجود می آید که در این صورت باید به پزشک متخصص یا متخصص واریس پا مراجعه نمایید.
از جمله عوامل ایجاد کننده ورم پا و مچ پا همراه با درد می توان موارد زیر را نام برد:
- پارگی تاندون پاشنه
- آرتریت روماتوئید
- آسیب وارده به لیگمانهای زانو
- شکستگی، پیچ خوردگی و در رفتگی قوزک پا
- سلولیتیس (نوعی عفونت پوستی)
- نقرس ( تجمع اسید اوریک )
- عفونت یا زخم واریس در پاها
- استئو آرتریت ( درگیری مفاصل)
نارسایی حاد و مزمن کلیوی
افراد با نارسایی کلیوی توانایی دفع سدیم و مایعات را به درجاتی از دست می دهند. این امر باعث می شود رگها تحت فشار مضاعف قرار گیرند و نشت مایعات بدن از دیواره رگها باعث بروز ورم می شود. آسیب به بافت کلیه و از دست رفتن عملکرد واحدهای تصفیه کننده در کلیه باعث بروز سندرم نفروتیک می شود که با کاهش سطح آلبومین در خون و ورم همراه است.
سیروز کبدی
سیروز کبدی با اثر روی ترشح هورمونها و ترکیبات شیمیایی تنظیم کننده مایعات و کاهش ساخت پروتئین باعث نشت مایعات بدن از جدار رگها به بافتهای اطراف می شود. بعلاوه با افزایش وریدی باعث ورم پا و حفره شکمی می شود.
مصرف برخی داروها
ایجاد ورم از عوارض جانبی برخی داروهاست. از جمله داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی را می توان نام برد. در ضمن داروهای کنترل فشارخون یا دیابت مانند داروهای مسدودکننده کانال کلسیم در فشارخونی ها یا داروهای متسع کننده عروق می توانند باعث بروز ورم شوند
هورمون درمانی
قرصهای حاوی استروژن باعث احتباس مایعات می شوند.
رژیم غذایی
مواد خوراکی سرشار از نمک و سدیم باعث ایجادورم می شوند. کمبود ویتامینهای ب1، ب6 و ب 5 و سوء تغذیه ناشی از کمبود پروتئین در خون هم می تواند منجر به ورم پا شود.
لخته خون در رگهای عمقیDVT
لخته خون در رگهای عمقیDVT و لخته در عروق سطحی ترومبوفلبیت هر گونه انسداد در مسیر عروق می تواند باعث بروز ورم شود.
نارسایی قلبی
اگر قلب نتواند به خوبی خون را پمپ کند، باعث بروز ورم در پاها می شود.
غدد لنفاوی
هر گونه آسیب وارده بر عروق لنفاوی مانند جراحی، عفونت ، یا تومور امکان دارد باعث ازدست رفتن عملکرد سیستم لنفاوی و برداشت مایعات اضافی شود که در نتیجه ورم ایجاد کند.
واریس و نارسایی وریدی مزمن
در واریس، وریدها نمی توانند به خوبی خون را به سمت قلب برگردانند . خون در وریدها تجمع می کند و به مرور نشت مایعات از وریدها پیش میآید. در نهایت ورم و بادکردن پاها رخ می دهد.
اگر رگ های پای شما ورم کرده است و درد شدیدی دارد ممکن است شما واریس داشته باشید. یکی از بهترین و قطعی ترین روش های درمان واریس پا، لیزر واریس است جهت اطلاعات بیشتر راجع به هزینه درمان لیزر واریس پا بر روی دکمه زیر کلیک کنید.
همیشه علت ورم پا جمع شدن آب در پاها نیست گاهی در واقع ورم نوعی واکنش التهابی نسبت به درد ساق پا و تغییرات شیمیایی و فیزیکی بافتهای بدن است. التهاب می تواند نشانه واکنش مناسب بدن به جراحات باشد یا در نتیجه برخی بیماریهای ایمنی بوجود بیاید. آنچه مسلم است التهاب با درد اغلب همراه می شود.
علت ورم پا در بیماران دیابتی
علت بادکردن پا در دیابتی ها ممکن است برخی داروهای مختص دیابتی ها باشد. در هر حال قطع خودسرانه مصرف داروها توصیه نمی شود. افزون بر این مورد دیابت به واسطه به دنبال داشتن سه عارضه می تواند باعث ایجاد ورم پا در مبتلایان شود.
- بیماری قلب وعروق
- نارسایی حاد کلیوی
- نارسایی کبدی
در بیماران دیابتی کم کردن نمک، ورزش برای درمان واریس و ورم و کاهش وزن متعادل می تواند به کاهش میزان ورم کمک کند.
پوشیدن جوراب واریس در بیماران دیابتی به هیچ عنوان بدون تجویز پزشک و بررسی دقیق عروق پا توصیه نمی شود در برخی موارد می تواند استفاده از جوراب مشکل زا باشد.
علت ورم پا در سالمندان
در دوران سالمندی سیستم گردش خون همچون دیگر ارگان ها در بدن تا حدودی عملکرد خود را از دست می دهد و دیگر کارایی قبل را نخواهد داشت. افزون بر روند پیری طبیعی، سالمندی اغلب با مشکلاتی همراه می شود که خود علتی برای بروز ورم هستند.
اختلال در کلیه ها یا مشکلات قلبی همراه با سالمندی می تواند به این مسئله دامن زده و باعث بروز ورم در پا شود. ورم پا به خاطر محدودیت حرکت در سالمندی هم بوجود می آید. به علاوه آرتروز و دیگر مشکلات التهابی هم احتمال بروز باد کردن پا را تشدید می کند. جا دارد یادآوری کنیم که یکی از علل واریس و مشکلات همراه با آن از جمله ورم پا بالا رفتن سن است.
برای ورم پا به چه پزشکی مراجعه کنیم؟
برای درمان ورم پا بهتر است به پزشک متخصص قلب و فوق تخصص عروق و بیماری های وریدی مراجعه کنید. پزشکی که بتواند مشکل شما را بفهمد، و درمان مناسب آن بیماری را تجویز کند تاثیر به سزایی در بهبود هر چه سریع تر شما خواهد داشت.
برای مشاوره آنلاین با دکتر مهرداد اقدسی بر روی لینک زیر کلیک کنید.
درمان قطعی ورم پا
برای درمان قطعی ورم پا، ابتدا بایستی علت باد کردن پا مشخص شود. که در زیر به بررسی آن ها پرداخته ایم:
درمان ورم پا در اثر حساسیت
برای مثال، ورمی که در نتیجه حساسیت یا آلرژی بوجود آمده با داروهای ضد حساسیت می تواند درمان شود.
درمان ورم پا در اثر انسداد مایعات بدن
اگر ورم در نتیجه انسداد در مسیر حرکت مایعات در بدن بوجود بیاید. رفع انسداد می تواند به حل مشکل ورم کمک کند. برای مثال اگر لخته خون در پا مانع جریان خون طبیعی در پا شده است. دریافت داروهای رقیق کننده خون و حل شدن لخته به برطرف شدن ورم پا کمک می کند.
درمان ورم پا در اثر تومور
یا اگر توموری باعث انسداد مسیر خون یا لنف شده با برداشت یا کوچک کردن تومور از طریق جراحی، شیمی درمانی یا رادیوتراپی می توان ورم را کاهش داد.
درمان ورم پا در اثر مشکلات قلبی
اگر ورم پا در اثر مشکل احتقانی قلب یا بیماری کبدی بوجود آمده باشد ممکن است با داروهای دیورتیک مانند فروزماید (لازیکس) درمان شود البته بایستی این داروها طبق تجویز پزشک استفاده شود و از مصرف خودسرانه آنها اجتناب کنید.
درمان ورم پا با کاهش سدیم
این داروها با افزایش میزان دفع ادرار به کاهش ورم کمک می کنند. کاهش میزان مصرف سدیم نیز به کاهش ورم پا کمک می کند.راه هایی که می توانید برای کاهش مقدار سدیم دریافتی در پیش بگیرید:
1. کم کردن مقدار نمک در زمان طبخ غذا
2. حذف نمکدان از سر سفره
3. کم مصرف کردن انواع ترشی و شورها همراه با غذا
4. کاهش خرید و مصرف چیپس، پفک، بیسکویتهای نمکی، چوب شور
5. کاهش مصرف گوشت قرمز و آجیل و تخمه بوداده و شور
6. کاهش مصرف غذای رستورانی و غذاهای آماده و کنسروی، گوشتهای فرآوری شده مثل سوسیس و کالباس.
درمان بادکردن پا و رفع آن با بکارگیری چند توصیه ساده مثل بالا نگه داشتن پا در زمان استراحت و…در بسیاری از افراد موثر واقع می شود.
سوال و پاسخ دکتر اقدسی در رابطه با ورم پا
در ادامه پرسش و پاسخ دکتر اقدسی در رابطه با ورم پا را مرور خواهیم کرد:
پرسش و پاسخ 1
باسلام و خسته نباشین
ببخشید من راجب قرص دافلون در سایتتون میخوندم و نیاز به مشاوره داشتم. من مادرم ۴٨ سالشونه و مدت زیادیه که ورم پا دارن هر دو پا ورم میکنه بیشتر ناحیه مچ و روی پا دکتر های زیادی ویزیت شدن اعم از قلب و عروق و کلیه و… اما مشکل خاصی نداشتن میخواستم ببینم دافلون میتونه براشون مفید باشه؟
پاسخ دکتر:
قرص دافلون در درمان این ورم‌ها جایگاهی ندارد. به مادر توصیه می کنم ورزش کنند. پیاده روی رو روزانه داشته باشند. یکجا طولانی ننشینند و پاها آویزان نباشد. اگر وزن بالا دارند وزن کم کنند. کم کردن یا حذف نمک طعام و کم کردن مقدار نشاسته در رژیم مثل نان و برنج برای کاهش ورم مفید است.
پرسش و پاسخ 2
بنده دوسال پیش خدمت شما پای چپم را آراف کردم ودر حال حاضر باردارم ودرهشت ماهگی هستم واین قسمت پام حدود دوهفته است ورم میکنه خوب میشه ودوباره مجدد همون جوری میشه میخواستم بدونم مشکلی بوجود اومده برای پام یاطبیعی میباشد البته به علت سنگین بودن و درد پام قبل از بارداری بهم قرص دافلون تجویز کردین که بنده در بارداری نخوردم اگر ایراد نداره بخورم به علت راه دورم اگه میشه راهکاری اینجا برام پیشنهاد کنید ممنون میشم.
پاسخ دکتر:
چون باردار هستید نباید دارویی مصرف شود. ورم های زمان بارداری اکثر اوقات اهمیتی ندارد ولی حتما با متخصص زنان در میان بگذارید چون در مواردی ممکن است علامتی از مسمومیت حاملگی باشد و پزشک شما ضمن بررسی کلی خصوصا ارزیابی فشار خون و آزمایش ادرار میتواند این بیماری مهم حاملگی را بموقع تشخیص داده و درمان کند.
درمان ورم پا در بارداری
ورم خفیف در بارداری کاملا طبیعی است و به دلیل افزایش 50 درصدی حجم خون و مایعات در بدن مادر بوجود می آید. از سوی دیگر تغییرات هورمونی این دوران باعث احتباس مایعات در بدن می شود.
در حالت درازکش به ورید اصلی در ناحیه شکم فشار وارد می آید و باعث مسدود شدن جریان خون در ورید ناحیه ران شده و با باد کردن پا همراه می شود. اما ورم شدید می تواند به دلیل عارضه ترومبوز وریدی در رگهای عمقی یا پره اکلامسی بروز کند که هر دو مورد از عوارض بارداری بوده و نیاز به رسیدگی دارد. اکلامسی در واقع عارضه ای منتج از پرفشاری خون در بارداری است. به زنان باردار توصیه می شود با رعایت نکاتی از بروز و تشدید ورم بارداری پیشگیری به عمل آورند.
پوشیدن جوراب واریس مناسب بارداری
خیلی از خانم ها در بادراری دچار واریس می شوند. واریس بارداری در نتیجه تغییرات فیزیولوژیک بوجود می آید. پوشیدن جوراب واریس می تواند به خانم ها در کاهش درد واریس کمک کند.
وزن گیری مناسب در بارداری
بهتر است با پزشک خود در خصوص مقدار مناسب وزن گیری در دوره های مختلف بارداری صحبت کنید و از او راهنمایی بخواهید.
برنامه ورزشی و پیاده روی
داشتن پیاده روی به کم شدن میزان ورم کمک می کند حداق روزی 45 دقیقه راه بروید.
پوشیدن کفش مناسب
کفش پاشنه دار با پاشنه بالای سه سانتی متر به هیچ عنوان توصیه نمی شود. این کفشها علاوه بر فشار مضاعف بر ستون فقرات باعث بروز ورم هم می شوند.
کم کردن مصرف نمک
حذف اقلام خوراکی شور و کاهش دریافت سدیم توصیه خوبی به زنان باردار است.
نوشیدن آب به اندازه کافی
برخی به اشتباه فکر می کنند آب ورم می آورد بایستی به اندازه کافی آب بنوشید و احساس تشنگی نداشته باشید.
در صورت مشاهده علائم زیر در دوران بارداری به پزشک مراجعه کنید:
اگر در دوران بارداری یا هفته های اول پس از زایمان پای شما ورم کرد و هر کدام از این علایم را داشتید حتما به پزشک مراجعه کنید:
- پای سنگین و دردناک ( وجود درد و هر گونه تورم را باید جدی گرفت)
- قرمزی و گرمی یک بخش از پا در قسمت ساق یا ران پا
- تغییر رنگ پوست در یک پا ( رنگ پوست ممکن است آبی یا رنگ پریده شود )
ورم پا به هر دلیلی که ایجاد شود نیاز به به رسیدگی دارد. افزایش میزان ورم با محدودیت حرکتی و مشکلات دیگر همراه خواهد بود. قبل از آنکه این عارضه به حالت مزمن در آید نیاز به توجه و مراجعه به پزشک می باشد.
کلینیک فوق تخصصی درمان واریس دکتر مهرداد اقدسی
برای پرسش از دکتر بر روی لینک مشاوره پزشکی کلیک کنید.
ورم پا (علل و بیماری های مربوطه)
آخرین سوالی که در 27 مرداد 99 از دکتر اقدسی در مورد ورم پا پرسیده شده است ؟
سوال: سلام علت ورم روی پا از چی می تونه باشه
پاسخ دکتر اقدسی: ورم علت های مختلفی می تواند داشته باشد . نوع ورم ، یک طرفه یا دو طرفه بودن ، و بررسی علت ها با آزمایش و دیگر روشهای تشخیصی برای مشخص کردن علت ورم لازم است.
- بیماری قلبی، کلیوی،کبدی
- اختلال پروتئین
- واریس نهفته، بیماری لخته خون در پا
- اختلال لنفاوی
- مصرف نمک زیاد
- اختلال هورمونی
- گاهی اوقات زمینه ارثی
- مصرف بعضی از دارو ها مثل برخی از داروهای فشار خون
- ضعیف شدن برگشت وریدی…..
توصیه میکنم بیمار حضوری برای بررسی علت ورم مراجعه داشته باشند.
نظرات بسته شده است، اما بازتاب و پینگ باز است.