یکی از شکایت‌های شایع در بین زنان باردار گشاد شدن عروق و ظاهر شدن رگهای طنابی شکل یا همان رگهای واریسی در پاها است. حال به بررسی علل واریس در بارداری و درمان واریس پا می‌پردازیم.
درمان واریس بارداری
آخرین سؤالی که در تاریخ ۱۲ مرداد ۹۹ از دکتر اقدسی در مورد واریس بارداری شده است.
من ماه پنجم بارداری هستم پاهایم رگهای واریسی زده برای درمان چه کارکنم البته قبل بارداری هم واریس داشتم الان بیشتر شده
نگران نباشید. اکثر خانم‌ها در زمان بارداری دچار درجاتی از واریس‌های خفیف تا شدید می‌شوند.
- مواظب باشید زیاده از حد و خارج از محدوده توصیه شده وزن اضافه نکنید. در خصوص مقدار افزایش وزن متناسب با وزن و قدتان با متخصص زنان مشورت نمایید.
- از یبوست با مصرف مایعات و فیبر پیشگیری شود.
- پیاده‌روی و تحرک داشته باشید.
- توصیه میکنم شش ماه بعد از زایمان برای درمان واریس خود مراجعه کنید.
فهرست موضوعات
واریس در بارداری چیست؟
در حدود یک‌سوم از زنان واریس در بارداری را تجربه می‌کنند. در طول بارداری بدن مادر دچار یک سری تغییرات طبیعی فیزیولوژیک می‌شود که شرایط را برای رشد بهتر جنین مهیا می‌سازد. برخی از این تغییرات ممکن است عوارض ناخواسته‌ای را برای سلامت مادر به همراه داشته باشد.
انواع واریس در بارداری
در ادامه با انواع واریس بارداری آشنا خواهید شد:
واریس پا در بارداری
یکی دیگر از انواع واریس که ممکن است زنان باردار به آن مبتلا شوند واریس پا است. به علت انقباضات عضلات و اضافه‌وزن ممکن است واریس پا نمایان شود.
دو نوع واریس در دوران بارداری روی پاها نمایان می‌شوند:
واریس طنابی
واریس طنابی که بهتر است در این مورد با پزشک زنان و دکتر قلب و عروق مشورت شود. البته در بارداری اقدام درمانی صورت نمی‌گیرد اما لازم است پزشک خود را در جریان بگذارید تا اقدامات پیشگیرانه صورت گیرد.
واریس مویرگی
رگهای عنکبوتی و واریس ریز را اغلب خانم‌ها در بارداری تجربه می‌کنند.
این نوع واریس مویرگی بعد از دو بار زایمان ایجاد شده است خطری ندارد.
- مشکل و عوارض بعدی لخته شدن خون ندارد.
- جوراب واریس نیازی ندارد.
ولی اگر از نظر ظاهری برای بیمار مشکل‌ساز باشد می‌توان به روش تلفیقی لیزر سطحی و میکرو اسکلروتراپی آن را خیلی بهتر کرد.
واریس دستگاه تناسلی، واریس واژن در بارداری
در دوران بارداری خون‌رسانی لگن بیشتر می‌شود و برگشت خون به قلب آهسته‌تر صورت می‌گیرد به همین دلیل واریس دستگاه تناسلی در این دوران موضوع نسبتاً شایعی است و جای نگرانی ندارد.
واریس واژن در طی بارداری به‌مرور بیشتر شده و در چند هفته بعد از زایمان به‌مرور از بین می‌رود. در مواردی که واریس دستگاه تناسلی خودبه‌خود برطرف نشود به روش ترکیبی آمبولیزاسیون و اسکلروتراپی درمان می‌شود.
خطرات واریس واژن در بارداری
واریس واژن روی نحوه زایمان یا سزارین تأثیری نمی‌گذارد. این رگ‌ها جریان خون کمی دارند. در نتیجه، حتی اگر حین زایمان خونریزی نیز رخ دهد، به‌راحتی قابل‌کنترل است. به طور معمول واریس واژن در حدود شش هفته پس از زایمان از بین می‌رود.
واریس شکم در بارداری یا گرفتگی سیاهرگ شکم
واریس شکم معمولاً به دنبال لخته شدن خون در رگهای عمقی لگن و سیاهرگ اصلی شکم به وجود می‌آید. چون راه اصلی سیاهرگی بسته شده است. این رگهای واریس به‌صورت جبرانی عمل کرده و به نحوی در واقع کمک به برگشت خون می‌کنند. راه درمان آنها این است که رگ اصلی لخته شده را به‌توسط استنت گذاری و بالون باز کنیم.
این روش درمان را ونوپلاستی می‌گویند که در بیمارستان انجام می‌شود. پس از انجام ونوپلاستی موفق به‌مرور واریس شکم خودبه‌خود جمع و کوچک می‌شود. راه درمان این است البته نیاز به مشاوره حضوری دارد.
مهم‌ترین علت واریس واژن بارداری است. در طول بارداری پرخونی لگن و رحم و دستگاه تناسلی پیشامد طبیعی و رایجی است و ممکن است واریس‌های دیگر مانند واریس پا و واریس مقعدی هم در بارداری به وجود آید.
علت واریس بارداری
از جمله تغییرات فیزیولوژیک که واریس بارداری را به وجود می‌آورند به موارد ذیل می‌توان اشاره کرد.
بالارفتن سطح هورمون پروژسترون
سطح خونی این هورمون همگام با پیشرفت حاملگی بالا می‌رود، از جمله عملکردهای آن می‌توان به شل شدن و انبساط رگ‌ها و دریچه‌های لانه‌کبوتری اشاره کرد.
افزایش حجم خون در گردش
میزان خون در گردش در طی بارداری به‌منظور تأمین نیازهای روزافزون جنین درحال‌رشد تا ۵۰ درصد افزایش می‌یابد که به نوبه خود باعث افزایش حجم خون موجود در رگهای پا و واریس بارداری می‌شود.
بزرگ‌شدن رحم
همگام با رشد جنین و اتساع رحم، فشار بیشتری به رگهای حامل خون از قلب به سمت پاها و یا از پاها به سمت قلب وارد می‌شود که این فشار مانع از جریان راحت خون شده و باعث انباشت خون در وریدها و واریس بارداری می‌شود.
برای پیشگیری از بروز واریس در بارداری و یا تشدید آن در زنان باردار راهکارهایی وجود دارد که برای داشتن بارداری سالم به زنان باردار توصیه می‌شود تا از آن پیروی کنند.
مشورت با پزشک در صورت ابتلا به واریس در بارداری
- اگر تصمیم دارید اقدام به بارداری نمایید، در صورت ابتلا به واریس در بارداری قبلی یا سابقه خانوادگی واریس حتماً با پزشک متخصص واریس مشورت و سلامت عروق پایتان را چک کنید.
- در مورد میزان مطلوب افزایش وزن در طی بارداری و الگوی افزایش وزن توصیه شده طی ماه‌های مختلف بارداری با پزشک متخصص زنان یا متخصص تغذیه مشورت کنید.
- حفظ وزن مطلوب و اجتناب از افزایش وزن بیش از حد میتواند فشار وارده به رگ‌ها را تعدیل کند.
- در صورت توصیه پزشک یا ماما به شما برای استراحت مطلق حتماً در خصوص پوشیدن جوراب فشاری به‌منظور پیشگیری از بروز لخته خون در پا از ایشان مشورت بگیرید.
خوشبختانه لخته خون در بارداری قابل پیشگیری است. برای پیشگیری لازم است قبل از بارداری خطر بروز لخته خون در عروق عمقی بررسی شود.
کدام واریس‌ها قبل بارداری باید درمان شود؟
پرسش‌های متداول و پاسخ دکتر مهرداد اقدسی را ادامه مطالعه کنید:
آقای دکتر می‌خواهم باردار شوم آیا لازم است واریس‌ها را قبل از بارداری درمان کنم؟
واریس مویرگی خطری در بارداری ندارد به‌علاوه این رگ‌ها در بارداری اضافه می‌شوند، ولی مشکلی ایجاد نمی‌کند و نیاز نیست قبل از بارداری درمان کنید.
مراجعه کننده محترم دیگری پرسیده‌اند:
من ۲۸ ساله و دارای واریس پا هستم که شدت این واریس بعد از بارداری‌ام اتفاق افتاد می‌خواستم اگر ممکنه بگید تا کی فرصت درمان هست؟ و به نظر شما درمان رو بگذارم برای بعد بارداری دوم چون شنیدم که میگن دوباره برمی‌گردد یا لازم نیست؟
واریس طنابی ریسک بارداری را بالا می‌برد (خطر بروز لخته خون در بارداری بیشتر می‌شود) و بهتر است قبل از بارداری درمان شود.
همان‌طور که تجربه داشتید بارداری باعث بروز واریس می‌شود ولی دلیل نمی‌شود که واریس طنابی را درمان نکنید.
و سوال دیگری که مراجع‌کننده‌های بسیار می‌پرسند به صورت زیر است:
من قصد باردار شدن دارم واریسم رو قبل از بارداری درمان کنم یا بعدش؟
باتوجه‌به عکس به نظر می‌رسد واریس طنابی ریشه‌دار است. باتوجه‌به اینکه وجود واریس طنابی در طول بارداری احتمال ابتلا به لخته شدن خون را بالا می‌برد توصیه می‌شود قبل از بارداری درمان شود.
پیشگیری از واریس بارداری
یکی از کلیدهای اصلی پیشگیری از واریس بارداری تقویت گردش خون است. در ادامه راهکارهای تقویت گردش خون و پیشگیری از واریس بارداری را برای شما عزیزان گردآوری کرده‌ایم.
پیروی از برنامه ورزشی منظم
برای بهبود گردش خون و کمک به تقویت جریان خون در اندام‌ها به زنان باردار توصیه می‌شود ورزش کنند. در حال حاضر پیاده‌روی سریع به مدت ۲۰ تا ۳۰ دقیقه و داشتن نرمش‌های متناسب با شرایط مادر توصیه می‌شود.
بالا قراردادن پاها
تکیه پاها به دیوار به صورتی که بالاتر از سطح قلب قرار بگیرند برای چند بار در طی روز به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه میتواند به مادران کمک کند.
درازکشیدن به پهلوی چپ در زمان خواب
در این حالت کمترین فشار در محیط شکمی بر روی رگ‌ها ایجاد می‌شود و جریان خون به سمت قلب تسهیل می‌شود. بهتر است مادر در زمان خواب به پهلوی چپ بخوابد و از بالش بین زانوها و پا استفاده کند تا فشار وارد به پاها به حداقل برسد.
گنجاندن منابع ویتامین C، E و A
گنجاندن این منابع در رژیم غذایی روزانه میتواند برای حفظ سلامت عروق مفید باشد.
پا روی پا نیندازید
در زمان نشستن پا روی پا نیندازید.
ایستادن و نشستن طولانی‌مدت
از ایستادن و نشستن طولانی بدون هیچ حرکت و تغییر حالت بدن بپرهیزید.
تغییر حالت بدنی
حداقل هر ۳۰ تا ۴۵ دقیقه یک‌بار حالت بدنی خود را تغییر دهید تا به بهبود جریان خون کمک کنید.
پیشگیری از یبوست
در طول بارداری توصیه‌های مرتبط با پیشگیری از یبوست را بکار بگیرید. یبوست یکی از عوارض فیزیولوژیک بارداری است که میتواند با افزایش فشار به عروق و بروز واریس همراه باشد.
در ویدئو زیر میتوانید به طور خلاصه و مفید، راهکارهای پیشگیری از واریس بارداری را مشاهده کنید:
درمان واریس واژن در دوران بارداری
دکتر مهرداد اقدسی می‌گوید درمان خاصی برای واریس واژن حین دوران بارداری توصیه نمی‌شود. بااین‌حال می‌توان آن را با راهکاری زیر تسکین داد.
راهکارهای مقابله با واریس واژن در حاملگی
- استفاده از جوراب واریس و گن‌های مخصوص بارداری
- کمپرس سرد جهت جلوگیری از ورم رگهای واریسی
- استفاده از پدهای بهداشتی مخصوص بانوان
- در یک حالت خاص نمانید بلکه پوزیشن‌های نشستن و ایستادن را تغییر دهید.
- اگر احساس خارش دارید از پماد زینک اکساید استفاده کنید تا خارش شما کم شود.
- در دوره بارداری اگر پزشک صلاح بداند برای پیشگیری از ترومبوز در مادران در معرض خطر بیشتر بروز ترومبوز، هپارین تزریقی در سه ماه دوم یا سوم به مدت ۵ روز تجویز میکند.
جوراب طبی در دوران بارداری
امروزه انواع مختلف جوراب واریس مختص زنان باردار موجود است تا حین بارداری با پوشیدن این جوراب‌ها بتوانند از ایجاد ورم و درد ساق پاها جلوگیری نموده و به وریدهای پا در حفظ حالت ارتجاعی و برگشت به وضعیت اولیه پس از زایمان یاری برسانند. بهترین زمان پوشیدن جوراب صبح‌ها قبل از برخاستن از بستر است و زمان استفاده از آن در طی روز است.
اگر گرفتگی‌های دردناک پاهایتان، شما را نیمه شب از خواب بیدار میکند، بهتر است بدانید که شما تنها شخصی که این درد را تجربه میکند، نیستید.
رگهای واریسی دوران بارداری چه زمانی از بین می‌روند؟
رگهای واریس پدیدار شده در اغلب بانوان در بازه زمانی ۶ ماه پس از زایمان و بچه‌دارشدن به میزان قابل‌توجهی محو شده و از بین می‌رود. اما احتمال این تغییر خوشایند در مادران با بارداری‌های مکرر و بافاصله زمانی کم کاهش می‌یابد.
درهرصورت اگر پس از طی شش ماه از زایمان، رگهای واریس محو نشدند نیاز به بررسی توسط متخصص و انجام اقدامات درمانی به‌منظور پیشگیری از واریس است.
بعلاوه درصورتی‌که در بارداری خود رگهای واریسی را تجربه نمودید و قصد بارداری مجدد دارید قبل از هر اقدامی با پزشک متخصص مشورت نمایید.
سلام آیا اگر خانمی حامله باشد می توانید لیزر برای او انجام بدهید؟ یا باید پس از زایمان انجام شود؟
خیر ، در طی دوران بارداری ترجیح بر عدم انجام درمان واریس است خانمهای باردار در طی بارداری ممکن است با تشدید واریس و یا بروز واریس مواجه شونداما رگهای واریسی پس از زایمان در طی دوره ۳-۶ ماه به مقدار زیادی محو می شوند رگهایی که پس از این دوره باقی ماندند نیاز به پیگیری و درمان دارند. در این دوران طبق صلاحدید و تجویز پزشک جوراب واریس مناسب بارداری بهتر است استفاده شود.و بعد از زلیمان و دوران شیردهی میتوانید با ارسال عکس در واتس اپ ۰۹۳۵۱۸۰۲۲۸۸ مشاوره جدید و تعیین نوبت کنید
سلام وقتتون بخیر،من چندسالی هست بعددوران بارداری،مویرگهای درشتی پشت زانوایجاد،درحال حاضرروی ران پاهم مشاهده میشه،ولی ریزتر،نمیدونم درپاهام بخاطرواریسن،یاخیر؟راهنمایی میفرمایین
سلام وقت شما بخیر
لطفا از وضعیت رگ هایی که میفرمایید برای ما اینجا یا در واتس اپ ۰۹۳۶۵۰۶۶۱۰۵ عکس ارسال کنید که بهتر شمارا راهنمایی کنیم
دوران بارداری بخاطر ایستادن زیاد دچار واریس پا شدم ، ممنون میشم راهنمائی بفرمائید
سلام وقت شما بخیر
لطفا برای ما از نقاط واریسی پای خود چند عکس اینجا یا در واتس اپ ۰۹۳۶۵۰۶۶۱۰۵ ارسال کنید که شمارا بهتر راهنمایی کنیم.
سلام آقای دکتر وقت بخیر .من آمنه عبادی هستم از ماهشهر خوزستان مزاحمتون میشم .شما رو خانم دکتر حاجی زاده معرفی کردن ممنون میشم من رو مشاوره کنید.من دچار واریز سطحی هستم و در ناحیه پا و مخصوصا باسن دچار واریس سطحی هستم ولی چون باردار هستم و نمیخوام تو بارداری بیشتر بشه و از طرحی مقداری درد هم از ناحیه پا و باسن که مربوط به واریس هست هستم ازتون میخوام در صورت امکان یک جوراب شلواری واریس که با شرایط من همخوانی دارد بهم معرفی کنید ممنون میشم.با تاکید بر اینکه روی باسنم رگ واریسی سطحی سبز دارم
سلام وقت شما بخیر
فعلا در شرایطی که شما دارید باید از جوراب واریس بلند کلاس یک استفاده کنید .
سلام من واریسمم ازحاملگی شروع شددوسال جوراب مصرف بازازش دست برداشتم اماالان بازگاهی موقع احساس بی حسی پامومیکنم دارویی به عمل بگیدمن انجام بدم آخه نگرانم
یکی از عوامل ایجاد واریس بارداری است که باید بعد از زایمان درمان شود در غیراینصورت پیشرفت کرده و‌باعث ناراحتی بیشتر فرد می‌شوند .
سلام بنده در بارداری اولم دچار واریس شدید تناسلی شدم تا جایی که زیر شکم ورم کرده بود و درد داشت حالا برای بارداری دوم میگن خطرناکتر میشه تا جایی که شاید دچار امبولی بشم و باید در طی بارداری از امپول استفاده کنم درسته؟
سلام وقت شما بخیر
توصیه میکنم قبل از اقدام بارداری حتما به صورت حضوری برای ویزیت تشریف بیاورید که بررسی کاملتری انجام شود
سلام من خانم۲۸ساله هستم پرستارم و سال۹۲جراحی واریس شدم یک سال بعد مجدد واریسم با شدت بیشتر و عمقی تر تا کشاله رانم مواجه شدم مدام جوراب واریس می پوشم و تاجایی ک بشه رعایت میکنم ولی یک ساله درد شدید دارم و میخوام باردارشم خیلی نگرانم بنظرتون مشکل واریسم پیگیری کنم بعد برای بارداری اقدام کنم
سلام
معمولا در جراحی های واریس چون ریشه ها به طور کامل از بین نمیروند معمولا بعد از چند سال مجدد بیماری عود میکند لیزر درمانی روش جدید و تقریبا قطعی است که جایگزین جراحی های واریس شده.
جوراب واریس کمک چندانی به شما نخواهد کرد در مورادی نیز میتواند اثر سو داشته باشد
بهتر است قبل از بارداری حتما واریس شما درمان شود چرا که این واریس ها ریسک ایجاد لخته در دوران بارداری را بالا میبرند.
برای راهنمایی بیشتر بهتر است از واریس پای خود در واتس اپ ۰۹۳۶۵۰۶۶۱۰۵برای ما عکس ارسال کنید.